با ورود ویروس کرونا به کشور صنایع و کسبوکارهای بسیاری تحتالشعاع قرار گرفته و متضرر شدند. همچنین با وضع شدن قوانینی از قبیل محدودیت تردد و ورود به شهرهای مختلف کشور خصوصا در ایام نوروز، این بحران گریبان صنعت گردشگری را هم گرفت. در این میان جزیره کیش بهعنوان یکی از مناطق اصلی گردشگری در کشور از این قاعده مستثنی نبود و صاحبان کسبوکار را با چالشهایی مواجه کرد. در ادامه این گفتوگو توضیحات تکمیلی پیرامون وضعیت مراکز خرید جزیره کیش داده شده است که در ادامه میخوانید.
لطفا در ابتدا بيوگرافي كوتاهي از خود و سوابق كاريتان ارائه فرماييد.
رحمان ساداتنجفی هستم، متولد 1344. دانشآموخته رشته اقتصاد و از بهار 1365 تا کنون در كيش حضور دارم.
حوزههاي فعاليت و مسئوليتهای من عبارتند از: فعال اقتصادي بخش خصوصي، عضو هياتمديره و مديريت بازارهاي كيش از 25سال گذشته تاكنون، تلاش و كمك به رشد نهادسازي در حوزه اجتماعي و اقتصادي، صيانت و حفاظت از مزاياي قانوني مناطق آزاد بدون در نظر گرفتن منافع شخصي و بخشي، عضو موسس جامعه بازاريان و بازرگانان از سال 1379 و تاسيس آن در فروردين 1380، حضور موثر در تركيب تشكيلاتي موسسه جامعه بازاريان و بازرگانان با عناوين بازرس، عضو هياتمديره رئيس و نایبرئيس هياتمديره و در حال حاضر نایبرئيس و مديرعامل، عضو موسس شوراي هماهنگي و همكاري فعالان اقتصادي مناطق آزاد و رئيس هياتمديره فعلي اين شورا، تلاش در هدايت و راهبري بخش خصوصي مناطق آزاد با هدف حل مشكلات و موانع مبتلا به آن، راهنمايي جهت تاسيس و ايجاد تشكلهاي صنفي براي مناطق آزاد جديدالتاسيس، مشاور در امور بازرگاني مديرعامل سازمان منطقه آزاد كيش.
شيوع ويروس كرونا چه تبعاتي را براي كسبوكارهاي فعال در جزيره كيش در پي داشت؟
همانطور كه استحضار داريد شيوع ويروس كرونا بهعنوان يك متغير كلان جهاني بوده و تمامي كسبوكارها و بنگاههاي اقتصادي بزرگ و كوچك را در دنيا تحتالشعاع خود قرار داده و صدها هزار شركت تاكنون اعلام ورشكستگي كردهاند. در اين راستا بيشترين آسيب متوجه كشورها و شهرهايي شده است كه با محوريت گردشگري فعاليت ميكنند. اگرچه در ساير شهرهاي كشور، اسفندماه بهعنوان ايام طلایي كسبوكار محسوب ميشود اما اين واقعيت در جزيره كيش در فروردينماه به منصه ظهور ميرسد بهنحوي كه كسب درآمد در ايام نوروز، ايام كمرونق تابستان را براي فعالان اقتصادي تا حد قابل توجهي براي تمامي صنوف قابل تحمل ميسازد. لذا متاسفانه به دليل شيوع ويروس كرونا و تصميم شوراي محترم سلامت منطقه مبنيبر تعطيلي كامل كسبوكارها با هدف كنترل بيماري، اين فرصت مغتنم از دست رفت و به همين دليل فعالان اقتصادي را با چالشهاي جدي در انجام تعهدات مالي مواجه کرد كه از آن جمله ميتوان به ديون افراد به كمپانيهاي تامينكننده كالا، هزينههاي جاري اعم از پرداخت اجارهبها، هزينههاي عمومي، پرداخت حقوق كاركنان، سازمان تامين اجتماعي، عوارض دولتي و گمركي و همچنين ديون بانكي اشاره کرد.
لطفا درباره اقدامات جامعه بازاريان كيش همزمان با شيوع ويروس كرونا توضيحاتي ارائه فرماييد.
قطعا شرح تمامي اقدامات انجامشده به دليل كثرت فعاليتها در اين مقال نميگنجد، به همين جهت بنده به قسمتي از آنها بهصورت فهرستوار به شرح زیر اشاره ميكنم: عضويت در شوراي سلامت جزيره زيباي كيش و شركت در جلسات منظم اين شورا در قالب هر دو روز يكبار از اول اسفند تا پايان فروردين و در ادامه بهصورت منظم هفتگي، اطلاعرساني تصميمات ستاد مبارزه با كرونا و شوراي سلامت و ارائه آموزشهاي لازم جهت چگونگي رعايت موازين بهداشتي و مراقبتي كه خوشبختانه با اجراي آن به نتايج بسيار خوبي دست پيدا كرديم، چاپ و نشر بروشورهاي آموزشي و توزيع رايگان آن در فرودگاه و بازارها، توزيع ژلهاي ضدعفوني و ديگر اقلام مورد نياز بازارها و شروع يك پويش در قالب همنوعدوستي با هدف حمايت از بهرهبرداران آسيبديده كه متعاقب اين تصميم تاكنون صدها نفر از مالكان محترم مراكز تجاري كيش با حضور موثر در اين پويش مردمي و لبيك به درخواست انجامشده اين قشر زحمتكش و آسيبديده را مورد حمايت قرار دادند. ضمنا جامعه بازاريان در اثناي فعاليتهاي مذكور و با اقدام به تامين نيازمنديهاي مراكز درماني و بهداشتي از جمله خريد دستگاههاي تبسنج، ماسك و كمك در خريد دستگاه PCR براي منطقه، به اهميت نقش و وظيفه بزرگ اجتماعي خود نيز توجه لازم را داشته است.
مراكز خريد جزيره كيش در حال حاضر در چه شرايطي هستند؟
يقينا شرايط حال حاضر مراكز خريد جزيره بر كسي پوشيده نيست همانگونه كه در سوالهاي قبل نيز به آن اشاره کردم درآمدهاي هدفگذاري شده بازاريان در بهترين ايام سال ازدسترفته و بايد به روزهاي پسابحران اميدوار بود. هماكنون يكي از معضلاتي كه گريبانگير بخشي از فعالان اقتصادي بوده و در صورت عدم توجه و اقدام بهموقع مسئولان محترم، خسارات غيرقابلجبراني را تحميل خواهد کرد، اقلام مواد غذايي، شكلات و مواد آرايشي و بهداشتي است كه در آستانه انقضاي اعتبار خود قرار گرفتهاند و محدوديتهاي گمركي مانع از انتقال آنها به سرزمين اصلي شده است كه اميدواريم با اعتقاد بر اينكه اين كالاها بهعنوان سرمايه ملي تلقي ميشوند در زمان مفيد خود مورد استفاده واقع شوند و از هدر رفتن آنها جلوگيري به عمل آيد.
جامعه بازاريان چه تمهيداتي را براي حمايت از اعضا انديشيده است؟
جامعه از ابتداي ورود اين میهمان ناخوانده با رايزني با سازمان منطقه آزاد كيش و شركتهاي تابعه و نهادهاي مستقر در جزيره، سعي در جلب حمايتهاي معنوي و مادي در جهت ياريرساني به اقشار آسيبديده کرده است. همانگونه كه استحضار داريد يكي از متداولترين روشهاي حمايتي در دنيا تخصيص تسهيلات بانكي به كسبوكارهاي آسيبديده است، به همين منظور جامعه بازاريان با رايزني و ایجاد تفاهمنامه با يكي از خوشنامترين بانكهاي مستقر در كيش موفق به اخذ وام با نرخ و شرايط ويژه براي اعضاي محترم شد. بخشش اجارهبها توسط مالكان، بخشش يك ماه شارژ بازارها توسط برخي از مراكز تجاري بزرگ، بخشش اجارهبهاي كريستالها و تابلوهاي تبليغاتي توسط بازارها و همچنين پيگيري بخشش اجارهبهاي املاك اجارهاي سازمان منطقه آزاد كيش، از جمله اقدامات انجام شده براي مساعدت و حمايت از اعضاي جامعه به شمار ميآيد.
وضعيت مراكز خريد كشور را در سال جاري چطور ارزيابي ميكنيد؟
چنانچه بخواهم به اين سوال پاسخ شفاف و بيپرده بدهم بايد عرض كنم در خوشبينانهترين شرايط در سال جاري مراكز خريد بيش از 50درصد از درآمدهاي پيشبينيشده خود را از دست خواهند داد. فرهنگ خريد به تبع ورود اين ويروس تغيير كرده و مردم تحت فشارهاي سنگين تورم و كاهش درآمدها، قادر به خريد به گونه سالهاي گذشته خود نيستند. از طرفي گراني و افزايش افسارگسيخته ارز، قيمت تمامشده كالاها را بالا خواهد برد و همه اين متغيرها به ضرر مراكز توزيعي و خريد است. دولت هم به دليل از دست دادن درآمدهاي هدفگذاري شده خود بهدنبال درآمدهاي جديد از كسبوكارها و بنگاههاي اقتصادي خواهد بود كه قطعا عرصه را بر بخش خصوصي تنگتر خواهد کرد.
ديدگاه شما درخصوص راهكارهاي برونرفت از شرايط كنوني چيست؟
همانگونه كه در سوالهاي پيشين نيز به آن اشاره شد بايد به اين موضوع از دو منظر مادي و معنوي نگاه كرد؛ اول آنكه براي فعالان اقتصادي آسيبديده باید مفري را براي پرداخت منطقي ديون آنها ايجاد و با مساعدت بانكها و موسسات دولتي، تسهيلات لازم را براي جلوگيري از ورشكستگي و تعطيلي و ركود اقتصاد فراهم آوريم. سهولت انجام امور گمركي توسط سازمان منطقه آزاد كيش نيز در حل و فصل امور گمركي بسيار حائز اهميت است. از طرفي با توجه به اينكه كيش در بحث پيشگيري از شيوع كرونا به عنوان منطقه سفيد محسوب و اعلام شده است لذا فراهم آوردن شرايط لازم و ارائه تسهيلات مناسب به گردشگران در بخشهاي پروازي، هتلها، بازارها و ساير مراكز گردشگري، يقينا زمينه مطلوب و بهينهاي را براي جلب نظر گردشگران در انتخاب كيش بهعنوان مقصد گردشگري آنها، فراهم خواهد آورد. همچنين مشاركت دادن بخشهاي خصوصي بهصورت پررنگتر در شوراهاي تصميمگيري و تصميمسازي بهويژه در شرايط پسابحران كرونا، ميتواند بسيار تاثيرگذار و تعيينكننده باشد. بيترديد گذر روزهاي سخت، روح و روان اين قشر زحمتكش را نيز دچار يأس و نااميدي کرده بنابراین بايد تلاش كنيم با پاشيدن بذر اميد و روحيهبخشي، آنها را به چشماندازي روشن از آينده اميدوار و تمام توان خود را مصروف تحقق بخشيدن به وعدههايي كنيم كه منطبق بر واقعيت بوده و دستيابي به آنها را امكانپذير ميسازد.
انتظارات شما از دولت چيست؟
واقعيت مسلم آنكه مهمترين گام دولت، اجراي اصل 44 قانون اساسي و حركت در مسير خصوصي شدن اقتصاد كشور است تا اين خواسته بحق و مورد نياز كشور جامه عمل بپوشد. دوم آنكه انتظار چندين ساله ما از دولت، توجه به اجراي قوانين و مقررات مغفول مانده مناطق آزاد است و اين موضوع بهويژه در شرايط كنوني بسيار اهميت داشته و به رشد و توسعه اقتصادي مناطق آزاد كمك خواهد كرد كه از آن جمله ميتوان به قانون قلمرو گمركي و... اشاره کرد. سوم آنكه دولت بايد، اهميت مناطق آزاد را در شرايط تحريم و نقشي كه ميتوانند ايفا كنند بهعنوان اصلي كليدي در نظر گرفته و نگذارد تا تاخت و تاز و نظرهاي غيركارشناسانه برخي از افراد، نقش و اهميت مناطق آزاد را زير سوال ببرد. چهارم اينكه دولت بهعنوان متولي اقتصاد كشور بايد به كمك كارشناسان و مشاوران خود در شرايط بحران، برنامههايي زودبازده را تعريف و تصميمگيري کند و به مرحله اجرا درآورد كه در حال حاضر توجه به اقتصاد خرد و رفع بيكاري ميتواند از اهميت خاصي برخوردار بوده و در عين حال موجبات شور و نشاط را براي مردم فراهم آورد.