دشواریهای بانوی صفشکن
شخصی به نام «حلیمه عدن»، بانوی محجبه و مسلمان که مدت زیادی مدل برند تامی هیلفیگر بود، تغییراتی اساسی در نحوه مدلینگ و پوشش لباسهای این برند بهوجود آورد؛ با این حال بنا به دلایل خاص خودش، مجبور به استعفا از شغلش شد.
در واقع وقتی حلیمه عدن ـ اولین مدل لباس باحجاب ـ سال گذشته حرفه خود را ترک کرد، امیدوار بود بقیه زنان مسلمان ناچار به چنین انتخاب دشواری نشوند که میان دین و ایمان و شغل خود، یکی را انتخاب کنند.
او در مصاحبه با «تامی هیلفیگر» گفت: «من میخواهم دختران بدانند من هرچه کردم برای آنها بوده است. از حرفه خودم چشم پوشیدم تا زنان دیگر در هر شرایطی بتوانند به راحتی حرفشان را بزنند.»
اکنون افراد نامآوری در عرصهٔ مد در پی راههایی هستند که مدلهای مسلمان تحت فشارهایی مشابه آنچه بر حلیمه گذشت، نباشند. تامی هیلفیگر، طراح مد گفت: «من فکر میکنم این بیدارباش برای کل صنعت مد بود چون طراحان و مارکهای مشهور دیگر فکر میکنند ما خطایی نکردهایم.»
او مدتهاست به طور گستردهای در کمپینهای مد با حلیمه همکاری کرده و هر دو در مصاحبهای درباره نیاز به مقابله با نژادپرستی و تبعیض در صنعت مد گفتوگو کردند.
حلیمه گفت: « دیگر از تصویری که از خودم داشتم فاصله گرفته بودم و حجابم مدام آب میرفت. یک بار در برابر دوربین بودم و دختر باحجاب دیگری هم حضور داشت. آنها به من اتاقکی دادند ( اتاقک محفوظ و خصوصی که حلیمه میتوانست در آن لباس عوض کند) و به آن دختر گفتند در دستشویی لباسش را عوض کند. وقتی دیدم بین ما اینطور نابرابر و ناروا رفتار میکنند، نتوانستم تحمل کنم. یک بار دیگر هم مکانی برای تعویض لباس در اختیار من گذاشته بودند که فقط با عبور از رختکن مردانه میشد به آنجا رفت. این کار مرا در موقعیت دشواری قرار داده بود.»
تامی به حلیمه میگوید:«برای من ناراحتکننده است وقتی میبینم بعضی از طراحان مد یا افراد دیگر میخواهند آدمها را تغییر دهند و آنها را آنطور که هستند، نمیپذیرند. من فکر میکنم این اشکال بزرگی در صنعت مد است.»
تامی هیلفیگر چندین بار خواهان حدود قابل تحمل و پذیرش گوناگونیها در صنعت مد شده است. در سال ۲۰۲۰ او پذیرفت برای 3سال،۱۵ میلیون دلار برای بازنمایی و ارائهٔ تنوع و گوناگونی در صنعت مد هزینه کند. او از اولین طراحان مد بود که حلیمه را در هفته مد پاریس بر صحنه آورد. حلیمه اولین مدلی نام گرفت که تصویرش با مایوی اسلامی و لباس شنای اسلامی تامی هیلفیگر در مجله«اسپورتز ایلوستریتد» منتشر شد.
تامی ادامه داد:« یادم هست ما برای تو آن لباس شنای ویژه را آماده کردیم.»
حلیمه گفت: « پوشیدن لباس شنای اسلامی برای من تجربه شگفتانگیزی بوده است. در کشورهایی مانند فرانسه استفاده از آن را در سواحل و استخرهای عمومی ممنوع کردهاند. فکر میکنم با انتشار تصویر این لباس شنا در مجله، حرف خود را به صراحت زدهایم. دیگران را هم تشویق به واکنش کردیم.»
حلیمه ادامه داد: « احساس میکردم بر لبه باریک و حساسی قدم برمیدارم و ممکن است باعث ناراحتی افراد مسلمان شوم. نظرات زیادی مانند این دریافت کردم؛ لباس بدننماست و بدن را نشان میدهد. اما دختران جوان هم مرتب به من پیام میدهند: ما میخواهیم تو را در این پوششهای بینظیر ببینیم. مشتاق دیدن شیوههای گوناگون روسری بستن تو هستیم. درست مثل راه رفتن بر مسیری به نازکی مو میماند.»
سایر مدلهای مسلمان هم مایل بودند تجربههای خود در صنعت مد را با تامی و حلیمه در میان بگذارند.«رملا اوسوبل»، مدل مسلمان ۲۲ساله هم میگوید، بعضی کسانی که او با آنها کار کرده هیچ تلاشی در درک باورها و نوع پوشش نداشتهاند.
او اظهار داشت:« یکی از طراحان از من خواست تا لباس کوتاهی بپوشم و ما ناچار به بحث در مورد آن شدیم، چون من به او میگفتم نمیخواهم چنین لباس بدننمایی بپوشم. یک بار دیگر هم عکاسی از من خواست وسط پارک لباسم را عوض کنم و من از این موضوع شوکه شدم.»
طراحانی هم بودند که شلوار جین و انواع پارچهها و لباسهای مختلف را روی سر مدلها قرار میدادند. چنین کارهایی برای حلیمه آشناست.
او میگوید: «غمانگیز است که طراحان متوجه نمیشوند آنها مدل باحجاب هستند و مایل نیستند لباسهای باز و کوتاه بپوشند.»
تامی از ماجرای رمیلا هم آزرده شد و تصمیم گرفت با این نوع تبعیض ناروایی که او و حلیمه دچار آن بودند، مقابله کند.او گفت: «من فکر میکنم چنین وضعیتی بسیار ناگوار و توهینآمیز است. این رفتارها مرا به خشم میآورد. احساس شرم میکنم. امیدوارم بتوانم بانی دگرگونی در این زمینه باشم و فکر میکنم این کار باید از ردههای بالای صنعت مد شروع شود.»
شرکتهای بزرگ صنعت مد در سراسر جهان تضمین کردهاند گوناگونی و دگرپذیری را در تمام سطوح شرکتهای خود اعمال کنند. بنا بر آمار جمعآوری شده از پژوهش سال ۲۰۱۹ «مکینزی وومن» در زمینه محیطهای کاری، حدود 3مورد از 4مورد موقعیت بالا و مدیریتی شرکتها را مردان سفیدپوست اشغال کردهاند. «کائلین استامرز» ۲۳ساله، مدل سیاهپوستی است که میخواهد بداند تامی برای بهبود وضعیت آنها در این عرصه چه کارهایی انجام میدهد.
تامی پاسخ داد: «من بسیار تلاش کردهام. میتوانم بگویم درگیریهای شدیدی با مدیران صحنه داشتهام. حتی با طراحان و کسانی که به من میگفتند این دختر به دلایلی به درد این کار نمیخورد. گفتم نام من بر سر در اینجاست. شما برای من کار میکنید و کاری را انجام خواهید داد که من میخواهم.»
نمایش مد امسال با اختصاص فضا به 43درصد از مدلهای رنگینپوست، متنوعترین نمایش مد تا امروز بوده است. سال ۲۰۲۰، حدود نیمی از تصویر روی جلد مجلههای بینالمللی را مدلهای گوناگون و متنوع تشکیل دادند که حدود ۱۲درصد از سال گذشته بیشتر بوده است اما این افزایش، تأثیری در وضعیت پشت صحنه نداشت. در بریتانیا کمتر از یکی از 10شغل رده بالا در صنعت مد به کارکنان رنگینپوست اختصاص دارد .تامی تلاش میکند در شرکت و نام تجارتی خودش به همان اندازه از گوناگونی و تنوع افراد در پشت صحنه استفاده کند که مردم در روی صحنه میبینند.
او افزود:« میخواهم به عنوان فردی شناخته شوم که فقط حرف نمیزند و عمل میکند. میدانم به تنهایی نمیتوانم چنین تغییری ایجاد کنم. پس امیدوارم بتوانیم کل صنعت مد را دگرگون کنیم. این فقط کارزار تبلیغاتی و صحنهٔ نمایش نیست، بلکه موجی است که مانند رود باید کل این صنعت را دربربگیرد. از همه میخواهم مراقب یکدیگر باشند.»
حلیمه خوشحال است که مدهای محجوبانه و پوشیده را به مخاطبان جهان ارائه میدهد و میتواند نمونه و الگویی برای دختران با حجاب جهان باشد. وی ادامه داد:« وقتی کار در صنعت مد را انتخاب کردم از من استقبال شد، گویی دری بود که روی بسیاری از دختران گشوده شد. هیچوقت فکرش را هم نمیکردم مجله مد را ورق بزنم و عکس زنی با حجاب ببینم؛ آدمی که شبیه خودم به نظر برسد.»
با وجود اینکه او به سرعت شهرت پیدا کرد، اما به مرور زمان دریافت که صنعت مد تناسبی با دین او ندارد. حلیمه تلاش میکند تا در زمینههای دیگری فعالیت و پیشرفت کند:« من در پی کار در عرصههای دیگری هستم که زنان مسلمان تا بهحال در آنها حضور پررنگی نداشتهاند و امیدوارم بتوانم باز هم قالبها و پیشداوریهایی را دگرگون کنم؛ همانطور که در صنعت مد توانستم؛ عرصههایی که بتوانم در آنها اولین باشم؛ مانند صنعت فیلمسازی یا نوشتن کتاب کودکان با موضوع پناهجویان.»
حلیمه امیدوار است گفتوگوهای بیشتری در زمینه دیگرپذیری و تنوع در عرصهٔ مد انجام دهد؛ آن هم در موقعیتی که مدلهای دیگر هم بتوانند در آن شرکت کنند و به طور گروهی حرف بزنند. او اینگونه به صحبتهایش خاتمه داد: «امیدوارم این تلاش فراگیر شود. چنین کاری باید به درستی پی گرفته شود؛ چه روی صحنه و چه پشت صحنه. آینده صنعت مد، بسیار نویدبخش خواهد بود.»
منبع: Guardian