در این میان برندهای ایرانی چه کردند؟
بر اساس آخرین مطالعات و گزارشهای موسسه اینتربرند، یکی از مشخصههای اصلی برندهای موفق جهانی قابلیت پاسخگویی یا سرعت در تطابق است. این روزها ویروس کرونا خود را بهعنوان یکی از نمونههای بارز و مهم تغییر ناگهانی و بحرانی در چرخه عمر محصولات و خدمات به جهانیان معرفی کرده و در قامت تهدیدی عظیم و جدی حتی غولهای کسبوکار جهانی را به چالش کشیده است.
استارباکس در چین: بنا بر گزارش این برند، در سه ماه اول سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۰درصد از درآمد آن را بازار چین به خود اختصاص داده است. اما با شیوع ویروس کرونا در چین، استارباکس مجبور شد نیمی از فروشگاههای خود یعنی تعدادی برابر با ۴۳۰۰ فروشگاه را در این کشور تعطیل کند. اما در راستای مسئولیت اجتماعی و از آنجا که همواره کارمندان خود را بهعنوان شرکای خود مینامد و نه فقط یک کارمند، اعلام کرد در طول مدت تعطیلی فروشگاههایش حقوق و مزایای پرسنل خود را پرداخت کرده و حتی مزایای بیمه مربوط به آنها و خانوادههایشان را نیز افزایش خواهد داد. نکته قابل تامل در چگونگی فعالیت برخی از فروشگاههای استارباکس در چین است، روشی ساده اما نوآورانه در پاسخگویی به نیاز مشتریان در شرایط خاص: «تجربه بدون تماس»(Contactless Experience) . رویکرد آنها طبق رفتار اکثریت مصرفکنندگان چینی به این ترتیب است، آنها ابتدا سفارش خود را بهصورت آنلاین ثبت کرده، سپس برای دریافت آن سراغ فروشگاه میروند. در استارباکس پس از اینکه سفارش مشتری ثبت شد، از طرف فروشگاه پیغامی به مشتری ارسال و در آن زمان دریافت سفارش به وی اعلام میشود، اما از آنجا که این برند در شرایط طبیعی فعالیت خود در چین به سر نمیبرد، این پیغام ساده را به پیغامهای انگیزشی تغییر داد مثلا: «فردا بهار خواهد آمد».
زمانی که مشتری برای دریافت سفارش خود سراغ فروشگاه میرود، یکی از پرسنل استارباکس در جلوی در ورودی دمای بدن وی را میسنجد و در صورت متعادل بودن به وی اجازه ورود به فروشگاه را میدهد، سپس کارمند دیگری سفارش مشتری را در مکان از پیش تعیین شده مربوط به سفارشهای آنلاین قرار داده و آنجا را ترک میکند، مشتری به سادگی سفارش خود را دریافت میکند و از فروشگاه خارج میشود. خبر خوش برای طرفداران چینی برند استارباکس این است که به تازگی اکثر فروشگاههای آن در چین در حال بازگشایی هستند. اما به تازگی ویروس کرونا سراغ آمریکاییان نیز رفته است، بازاری که ۶۵درصد درآمد این برند را در سهماه اول سال ۲۰۲۰ به خود اختصاص داده است. استارباکس بهتازگی دستورالعملی بهصورت آنلاین برای شعبش در آمریکا منتشر کرده که نحوه عملکرد آنان را شرح داده است. استارباکس حتی جلسه سالانه خود را نیز کنسل و اعلام کرد که آن را بهصورت آنلاین برگزار خواهد کرد.
شبکه پخش فیلم آنلاین نتفلیکس (Netflix): همانطور که مشهود است در وضعیت کنونی، بسیاری از برندها امروزه در سراسر دنیا دچار ضررهای جبرانناپذیری شدهاند ولی هستند شرکتهایی که برخلاف بقیه حتی شاهد سود و افزایش سهام خود هستند تا حدی که از ابتدای تاریخ شکلگیری خود به چنین جایگاهی از سود دست نیافتهاند. یکی از این برندهای موفق، شبکه آنلاین پخش فیلم یعنی «نتفلیکس» است. در روزهایی که بسیاری از افراد در قرنطینه خانگی بهسر میبرند، تنها در آمریکا ۴۱میلیون کاربر عضو این شبکه هستند و نتفلیکس حتی پیشبینی کرده است طبق شرایط موجود، حدود ۵/۷ میلیون مشترک جدید در سراسر دنیا عضو این شبکه خواهند شد. همچنین سهام این برند نیز شاهد رشد فزایندهای در هفتههای گذشته بوده است. دوچرخههای خانگی Peleton: بسیاری از دوستداران ورزش و کسانی که روزانه وقت خود را در باشگاههای ورزشی میگذراندند با شرایط موجود ترجیح میدهند که در منزل بمانند و اینجاست که بازار فروش دوچرخههای ورزشی خانگی برند Peleton در آمریکا با درخواستهای فراوانی از طرف بسیاری از مردم روبهرو شده است و باعث شده تا ارزش سهام آن ۱۴درصد افزایش یابد.
سرویسهای ارائه وبینار و ویدئوکنفرانس Zoom: همانطور که روزانه اخباری از لغو رویدادهای مهم در سراسر دنیا میشنویم، این اتفاق باعث شده است تا استفاده از وبسایتهایی که خدمات وبینار و ویدئوکنفرانس آنلاین برگزار میکنند بیش از پیش داغ شود. شرکتهایی همچون «گوگل»، «ادوب»، «فیسبوک» و «شاپیفای» از جمله برندهایی هستند که تمامی جلسات حضوری خود را بهدلیل ویروس کرونا کنسل کردهاند.
تولیدکنندههای محصولات غذایی: بهتازگی موسسه نیلسون، گزارشی را منتشر کرده است مبنی بر اینکه در زمان شیوع ویروس کرونا اغلب مصرفکنندگان به سراغ چه کالاهایی رفتهاند. بدون شک کنسروها و غذاهایی با ماندگاری بالا در صدر جدول قرار دارند و پیشتاز این محصول در بازار آمریکا برند قدیمی Campbell است. برندهای صنایع غذایی همچون «کمپبل» شبانهروز در حال فعالیت هستند تا بتوانند پاسخگوی درخواستهای مصرفکنندگان خود باشند. اما نکته جالبتوجه، صدرنشینی محصولی مانند «شیر جوی دو سر» و برندی همچون Oatly است، افزایش چشمگیر اقبال مصرفکنندگان آمریکایی به این محصول باعث شد تا پایان ۲۲ فوریه ۲۰۲۰ محصولات لبنی رشدی برابر با ۳۰۰درصد را شاهد باشند.
درنهایت میتوان به این نتیجه رسید که فضای تجارت آنلاین و به بیانی دیگر E-commerce بیش از پیش در دنیا طرفدار پیدا کرده است و با نگاهی به رفتار مصرفکنندگان در سراسر جهان نیز میتوان به سادگی اذعان داشت که کدام برندها، تهدیدهای جاری را تبدیل به فرصت کردهاند و کدام برندها درحال از دست دادن روزانه سهم بازار خود هستند. شما جزو کدام دسته هستید؟
اما در ادامه به برندهایی خواهیم پرداخت که مردم جهان در سالهای طولانی با خرید از آنها احساس خشنودی بعد خرید را تجربه کردهاند، بهعنوان مثال برای میهمانیهای مهم یا برای یک روز کاری یا گردشگری و مسافرت یا حتی برای داشتن تن سالم تجربه خرید از این برندها را داشتهاند.
درست حدس زدید برندهای بزرگ پوشاک دنیا در دوره زمانی کروناویروس در کنار از دست دادن سهم بزرگی از بازار که غیر قابل بازگشت هم بود به مسئولیتهای اجتماعی خود و حفظ ارتباط با مشتریان وفادار و کسانی که سالهای زیادی در کنار این برندها زندگی کردهاند پرداختند. در ادامه به نمونههایی از این دست خواهیم پرداخت.
برند «لیوایز» با نزدیک به هفتمیلیون فالوور در اینستاگرام برنامه موسیقی شبانه با مشهورترین خوانندهها را برنامهریزی کرد تا مشتریان خود را به اقامت در منزل ترغیب کند.
برند «ریبن» که معروفترین برند عینک در جهان به حساب میآید و نزدیک به پنجمیلیون فالوور در اینستاگرام خود دارد، هر شب برنامه لایوی را ترتیب داده بود که یک دیجی برای مشتریان موسیقی پخش میکرد.
برند «ونس» نیز جزو برندهایی است که در میان جوانان و نوجوانان علاقهمندان بسیاری دارد و این جوانان حداقل یک استایل خود را با کفشهای ونس ست میکنند. این برند با نزدیک به 18 میلیون فالوور برنامههای آموزشی اعم از طراحی و... را برای مخاطبان خود ترتیب داده بود.
برند «پول اند بییر» جزو برندهای فشن با هفتمیلیون فالوور، برنامههای آموزش آشپزی و میکاپ و موسیقی را برای این دوران برنامهریزی کرده بود.
برند «گوچی» که قیمت محصولاتش هم چشمگیر است و در زمره برندهایی است که اجناس تقلبی این برند در تمام کشورها تولید میشود، با همراه داشتن 40 میلیون فالوور توصیههای بهداشتی را در تمام این مدت در اینستاگرام خودش منتشر میکرد.
برند «تامیهیلفیگر» با همراهی 14 میلیون فالوور در اینستاگرام چگونگی ساختن استایل متفاوت با لباسهای قدیمی را به مشتریان خودش آموزش میداد و در کنار آن موسیقی زنده هم پخش میکرد.
«برشکا» با 9 میلیون فالوور با خوانندههای معروف هر شب مشتریان خود را ترغیب میکرد که پای اینستاگرام در منزل بمانند و از موسیقی لذت ببرند.
برند «کوچ» که در زمره برندهای بسیار گران محسوب میشود با پنجمیلیون فالوور برنامههای لایو موسیقی را ترتیب داده بود.
برند ورزشی و محبوب «پوما» با همراهی 11 میلیون فالوور که اغلب ورزشکار هستند لایوهای وزرشی و آموزش ورزش در خانه را در پیش گرفته بود.
برند محبوب «بربری» هم از این قافله جا نماند و با 17 میلیون فالوور موسیقی لایو را هر شب ترتیب داده بود.
همگی این برندهای اصیل قصدشان از این کار این بود که همراهی و استمرار ارتباط با مشتریان را یادآوری کنند و بگویند در دوران سختی و حتی قرنطینه نیز در کنار مشتریانشان هستند.
اما برندهای ایرانی نیز دست به چنین کاری زدند و در ابتداییترین روزهای کرونا با منتشر کردن گروهی یک ویدیو در تمامی صفحههای اینستاگرامی به صورت متحدالشکل یادآور این موضوع شدند که با هم این دوران را میگذرانیم.
برند «بادیاسپینر» با همراه داشتن حدود 120هزار فالوور برنامه آموزشی ورزشی و پادکستهایی را ترتیب داده بود.
برند «چرم مشهد» با نزدیک به 116هزار فالوور به صورت زنده در ایام نوروز با یک خواننده مشهور به استقبال مشتریان خود در منزل رفت.
«سرژه» که از جمله برندهایی است که اکثر بانوان خوشسلیقه طرفدارش هستند، با ساختن انیمیشنهای جالب و انتشار در اینستاگرام این دوران را سپری کرد.
برند «ناریان» که به تازگی وارد دومین سال فعالیتش شده، برنامههای موسیقی را به صورت زنده برای مشتریانش ترتیب داده بود.
برند «درسا» نیز با ارسال بستههایی از هدایا که حاوی محصولات تولید شده این برند بود سعی کرد به سبک خود از قهرمانان سلامت کشور در شهر مشهد تقدیر کند.
برند «چلوکباب رفتاری» نیز روزانه با ارسال غذا برای پرستاران و پزشکان فعال در بیمارستانهای تهران تلاش کرد به سهم خود از فعالیتهای ارزشمند این عزیزان تقدیر کند.